Zomergalerij: de volgorde van XMM-Newton
Het lijken twee verweven kluwen blauwgekleurde wol. Maar dat is het zoals je zult begrijpen niet. Het zijn welgeteld 2214 ‘volgsporen’, welke de in 1999 gelanceerde Europese röntgensatelliet XMM-Newton...
View ArticleXMM-Newton vindt vermist intergalactisch materiaal
Astronomen van onder meer SRON en de Sterrewacht Leiden hebben met ESA’s ruimtetelescoop XMM-Newton gas gevonden dat een van de puzzelstukjes vormt om de totale hoeveelheid ‘normale’ materie in het...
View ArticleKosmologische parameters beter bepaald door XMM-Newton’s XXL Survey
Door röntgenonderzoek aan 365 clusters van sterrenstelsels én 26.000 ‘Active Galactic Nuclei’ (AGN), de kernen van sterrenstelsels waar zich zeer actieve superzware zwarte gaten bevinden, heeft de...
View ArticleSRON-astronomen bevestigen uitgebreide atmosfeer op accretieschijf...
Astronomen gebruiken sterverduisteringen om de atmosfeer te bestuderen van accretieschijven rond compacte sterren. SRON-onderzoekers hebben deze methode toegepast op röntgendubbelsterren met lage...
View ArticleZwart gat ASASSN-14li draait eens per 131 seconden om z’n as
Impressie van een roterend zwart gat. Credit: NASA/CXC/M.Weiss; Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om met twee röntgentelescopen in de ruimte – de Amerikaanse Chandra en de Europese XMM-Newton...
View ArticleRöntgenstructuren verbinden centrum Melkweg met Fermi-bellen
Een team van astronomen van UCLA heeft met behulp van ESA’s röntgen telescoop de XMM-Newton twee kolossale enigszins op schoorsteen lijkende regionen in de Melkweg ontdekt waardoor enorme hoeveelheden...
View ArticleClusters van melkwegstelsels betrapt bij hun eerste ‘kus’
Astronomen hebben voor het eerst twee enorme clusters van melkwegstelsels gevonden die op het punt staan om te botsen. De ontdekking vormt een van de ontbrekende puzzelstukjes in ons begrip van het...
View ArticleESA’s XMM-Newton ziet drie soorten uitstoot van winden bij superzwaar zwart gat
Dat superzware zwarte gaten via een zeer krachtige uitstoot van gassen het sterrenstelsels waar ze zich in bevinden beínvloeden was al langer bekend. Maar een onderzoek van maar liefst acht jaar aan...
View ArticleSuperzwaar zwart gat ontdekt die periodiek drie keer per dag een enorme...
Sterrenkundigen hebben met behulp van de Europese XMM-Newton en de Amerikaanse Chandra röntgen-ruimtetelescopen een superzwaar zwart gat ontdekt, die drie keer per dag een enorme hoeveelheid materie...
View ArticleZeer heftige botsing waargenomen tussen twee groepen sterrenstelsels
Sterrenkundigen hebben met een mix aan grote telescopen twee groepen van sterrenstelsels ontdekt die met enorme kracht tegen elkaar aan het botsen zijn. Het gaat het systeem genaamd NGC 6338 (in het...
View ArticleZo’n kleine ster en dan zo’n enorme vlam
Sterrenkundigen hebben met behulp van de Europese XMM-Newton röntgen-ruimtetelescoop een kleine dwergster ontdekt – nog geen 8% van de massa van de zon – die een ‘supervlam’ in röntgenstraling heeft...
View ArticleGrootste explosie ooit waargenomen in het heelal
Sterrenkundigen hebben in een cluster van sterrenstelsels in het sterrenbeeld Ossenhoeder (Ophiuchus) de grootste explosie ooit sinds de oerknal waargenomen. Het cluster bestaat uit duizenden...
View ArticleHubble vindt beste bewijs voor ongrijpbaar middelgroot zwart gat
Zwarte gaten kennen we in diverse klassen van grootte. De meeste zwarte gaten zijn de astrofysische, ontstaan door het ineenstorten van zware sterren of botsen en samensmelten van neutronensterren tot...
View ArticleRöntgensatellieten laten zien dat het heelal mogelijk niet naar alle kanten...
Een kaart met daarop de gemeten uitdijingssnelheid van het heelal. Credit: K. Migkas et al. 2020, CC BY-SA 3.0 IGO Het kosmologische principe – de aanname dat het heelal op grote schaal er in alle...
View ArticleSter overleeft maar net nauwe ontmoeting met superzwaar zwart gat
Sterrenkundigen hebben met behulp van Chandra en XMM-Newton, een Amerikaanse respectievelijk Europese röntgensatelliet, een ster ontdekt die een nauwe ontmoeting met een superzwaar zwart gat maar...
View ArticleHete gasbrug ontdekt van drie miljoen lichtjaar lengte tussen twee clusters...
Met behulp van de Europese XMM-Newton en de Amerikaanse Chandra röntgen-ruimtetelescopen hebben sterrenkundigen tussen twee clusters van sterrenstelsels een enorme lange en ook zeer hete gasbrug...
View ArticleDe halo van het Melkwegstelsel blijkt heel heet te zijn
Onderzoekers hebben ontdekt dat de halo van het Melkwegstelsel héél heet is, veel heter dan ze eerst dachten. Het team van sterrenkundigen van de Ohio State University had eerder had ontdekt dat delen...
View ArticleDe hartslag van zwart gat RE J1034+396 is nog steeds hoorbaar
Ruim tien jaar nadat ‘ie voor het eerst gehoord werd blijkt RE J1034+396 er nog steeds eentje te hebben: een hartslag. In 2007 werd die voor het eerst ‘gehoord’ bij RE J1034+396, een superzwaar zwart...
View ArticleXMM-Newton detecteert jongste babypulsar ooit ontdekt
Sterrenkundigen hebben met ESA’s XMM-Newton, een ruimtetelescoop die röntgenstraling kan detecteren, de jongste pulsar ooit gezien – het overblijfsel van een ooit massieve ster die ook een ‘magnetar’...
View ArticleAurora’s van Jupiter veroorzaakt door ‘surfende’ ionen op elektromagnetische...
Een team astronomen o.l.v. William Dunn van het University College London, is er voor het eerst in geslaagd de oorzaak te achterhalen van de fraaie röntgen-aurora’s die Jupiter produceert. Deze...
View Article